Του Δημήτρη Τ.Πηγή
Προς τους:
Διδασκάλους και διδασκάλισσες(ειδικώς),
Καθηγητάς και καθηγήτριες(ειδικώς),
Φοιτητές, φοιτήτριες,
Φίλους και οχτρούς,
Έλληνες και ελληνίδες της διασποράς,(δευτερευόντως),
Τις συμπαθείς συνομοταξίες των χασομέρηδων, γυρολόγων και μπανιστηρτζήδων του διαδικτύου,
Το Χριστεπώνυμον πλήρωμα,
Τους κουρείς,
Τους κούριερ,
Τους οπαδούς των ΕΛ αλλα και της ΑΕΛ και τους μελετητές του Νοστράδαμου,
Και, γενικώς, προς όσους\ες γράφουν, ακόμα, τα ελληνικά με αγγλικούς χαρακτήρες..
«Καημένε Μακρυγιάννη, να ξέρες γιατί το τσάκιζες το χέρι σου.
Για να χορεύουν σέικ τα κωλόπαιδα.»
Ντίνος Χριστιανόουλος.
Τι ειν’ ή πατρίδα μας; αναρωτιόταν πριν από έναν αιώνα ο ποιητής, μην ειν’ οι κάμποι, τα βουνά κτλ.; Μην είναι (και) η γλώσσα;
Διακόσια χρόνια αγώνων για «να γρικά» ο λαός τη γλώσσα του κινδυνεύουν πάνε στράφι μπροστά στην ανεξέλεγκτη επιδρομή της νεοελληνικής αφασίας και του ωχαδερφισμού. Πρωταγωνιστές, δυστυχώς, σε αυτή την περισπούδαστη προσπάθεια δεν είναι οι «αμόρφωτοι» και οι «χυδαίοι», ο απλός κόσμος πάντα εκτιμούσε τα γράμματα, με τους δήθεν μορφωμένους είχε, και ορθώς το πρόβλημα. Πρωτοπόροι του κινήματος ΓραφωΟπωςΜουΓουσταρειΚαιΛογαριασμόΔεΔίνω, αναδεικνύονται αρκετοί δάσκαλοι/ες και καθηγητές/τριες. Αυτό το γεγονός ήταν άλλωστε και η αφορμή για να γράψω αυτό που διαβάζετε. Ακολουθούν, με μικρή διαφορά είναι αλήθεια, χιλιάδες εγγράμματοι ( τρομάρα τους) για να τελειώσει η ατέλειωτη ουρά με τον Νώντα το φορτηγατζή ο οποίος δεν μπορεί στο κάτω κάτω να μασουλάει, να οδηγεί, να πίνει φράπα, και να γράφει ταυτόχρονα στα ελληνικά. Με το Νώντα πρόβλημα ουδέν. Είναι και δικαίωμα του άλλωστε. Δεν ισχύει όμως ακριβώς το ίδιο για όσους/ες η συντεταγμένη πολιτεία όρισε θεματοφύλακες της γλώσσας. Αυτοί αντίθετα έχουν ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ, τουλάχιστον ΗΘΙΚΗ και ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ να χρησιμοποιούν σωστά την ελληνική γλώσσα. Και μη μου πείτε ότι το «σωστά» είναι «σχετικό», κάθε γλώσσα έχει στοιχειώδεις κανόνες… Σύμφωνα λοιπόν με την κοινή λογική και τη…διεθνή πρακτική, τα αγγλικά γράφονται με αγγλικούς χαρακτήρες, τα ελληνικά με ελληνικούς και τα σουαχίλι με σουαχίλι. (νομίζω)… ,αυτό επιτάσσει το γλωσσικό αίσθημα. Κάθε γλώσσα έχει το αλφάβητό της, πώς να το κάνουμε τώρα.. Είπαμε, η γλώσσα είναι ζωντανή, η πολυτυπία είναι πλούτος και ομορφιά, αλλά εδώ δεν πρόκειται περί αυτού..Δεν αναφέρομαι προφανώς στις, ελάχιστες, περιπτώσεις βιαστικής γραφής ή σε ανθρώπους που δεν γνωρίζουν το ελληνικό αλφάβητο, ζούνε χρόνια στο εξωτερικό κ.λ.π., αναφέρομαι στη συστηματική και δημόσια χρήση των αγγλοελληνικών, ιδιαίτερα σε χώρους όπως το Face Book.
Πήραμε τη ζωή μας λάθος;
Πολλά από αυτά που γράφω είναι κοινός τόπος, τα λέμε και τα διδάσκουμε καθημερινά στα σχολεία. Έχει μαλλιάσει η γλώσσα μας, για την ορθογραφία, τη σύνταξη, τη " σωστή έκφραση", την πληρότητα και τα συναφή. Ξαναλέω, λοιπόν, ότι είμαστε υπεύθυνοι/ες, ως δάσκαλοι\ες και ως απλοί ακόμα χρήστες του διαδικτύου για τον αισθητικό, γλωσσικό και νοηματικό βιασμό της ελληνικής γλώσσας. Δεν πρόκειται για σχολαστικισμό, ούτε για κανενός είδους γλωσσικό εθνικισμό και έχω βαρεθεί να ακούω ανοησίες και προφάσεις εν αμαρτίαις για «ταχύτητα», «ευκολία» , «συνήθεια» και τέτοια. . ΕΙΧΑΤΕ ΚΑΙ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΣΑΣ «ιντερνέτ»( κατά τα υπέροχα παροξύτονα: «σαντουίτς-σαντουίτσια» «αλμπούμ-αλμπούμια»..χε χε..) και το συνηθίσατε από τα μικράτα σας; Εύκολο είναι να ζητάμε από 8χρονα και 10χρονα παιδιά να γράφουν, να διαβάζουν κλπ, κι εμείς ας έχουμε να πιάσουμε μολύβι απ’ το πανεπιστήμιο… κι όταν το πιάνουμε γράφουμε τσάτρα πάτρα greeklish…
Ας πάψουν τα άλλοθι της πνευματικής μας νωθρότητας. Είμαστε, άλλος σε μικρότερο και άλλος σε μεγαλύτερο βαθμό, ΥΠΟΛΟΓΟΙ απέναντι στην κοινωνία που μας σπούδασε. Τόσο απλά, για όποιον θέλει να το δει με καθαρή, αυτοκριτική και ειλικρινή ματιά. Σε μια χώρα που τείνει να επικρατήσει η πολιτιστική σαβούρα,, η ημιμάθεια, και ο εξυπνακισμός, Δεν Υπάρχουν Περιθώρια Για Πλάκα. Τα πράγματα είναι σοβαρά και πάνε πολύ πιο πέρα από το μικροαστικό «ευδαιμονισμό» μας..Χώρια που η διδασκαλία γίνεται και δια του παραδείγματος, για να μην πω ΚΥΡΙΩΣ ΜΕ ΑΥΤΟ. Τι θα απαντούσατε λ.χ. σε ένα μαθητή ο οποίος, εύλογα, θα παρατηρούσε: «..μα κύριε/ία αφού όλοι, ΚΑΙ ΕΣΕΙΣ, γράφουν όπως να ‘ναι, εμάς γιατί μας ζαλίζετε και μας παιδεύτε»; Και μια και είπα παράδειγμα, διαβάστε και αυτό:
«ο γενεος κατεβη εις καρητενα, οπου απερνοντας από ταμοναστηρια κε σπηλιες εβαρηγαν τις καμπανες και εριχναν τουφεκιακε ευχες τα γινεκοπεδα, ότι αφτη η μερα ητον η σοτηρια τους».
Έτσι έγραφε ο αγράμματος Γενναίος Κολοκοτρώνης μέσα στη φωτιά του αγώνα, με το αίμα να τρέχει, κυριολεκτικά, από τα μουστάκια του. Θα διορθώνατε ένα παρόμοιο κείμενο μαθητή η μαθήτριας; Προφανώς ναι. Έ, τότε, ρε ξεφτίλες, κυρίως δάσκαλοι και δασκάλες, γιατί γράφετε χειρότερα κι από τον αγράμματο Γενναίο; Το ίδιο κείμενο θα ήταν περίπου ως εξής αν το έγραφε, νεοέλληνας διδάσκαλος/ισσα, από αυτούς τελευταίας εσοδείας, κυρίως: «o geneos katevi is karitena opoy apernontas apo ta monastiria ke sphlies ….|κλπ.. δε θέλω να το σχολιάσω, φυλακή τω στόματι μου…
Ματαίως λοιπόν, χιλιάδες άνθρωποι, των γραμμάτων και όχι μόνο,έδωσαν τη ζωή και την ψυχή τους για την ελληνική γλώσσα… Τα σύγχρονα τέκνα της Ελλάδος, σπουδαγμένα με τον ιδρώτα των εργαζομένων-φορολογούμενων δεν ορρωδούν προ ουδενός.. δεν κωλώνουν δηλαδή μπροστά σε τίποτα. Ούτε που τους περνάει από το μυαλό ότι έχει ΟΠΟΙΑΔΗΠΟΤΕ σχέση η δουλειά από την οποία ψωμίζονται με τον ΤΡΟΠΟ της δημόσιας γραπτής έκφρασης τους. Αυτά είναι για τους μακάκες και τους κολλημένους εθνικιστές, οι οποίοι, είναι αλήθεια, πληθαίνουν επικίνδυνα, αλλά γι αυτό θα γράψω σε άλλη ευκαιρία. Αθλητικά, μεσημεριανάδικα και έχει ο θεός και οι «βλάκες»που μας συντηρούν και μας ανέχονται. Του νέο-έλληνα ο τράχηλος (γλωσσικό) ζυγό δεν υποφέρει. Έγιναν αγώνες δεκαετιών, χύθηκε αίμα, έπεσαν κορμιά, για να μορφώνεται ο λαός ΣΤΗ ΖΩΝΤΑΝΗ ΓΛΩΣΣΑ. (ή μήπως σας έρχεται καλύτερα STI ZWNTANI GLOSA; Kopste th malakia, klini h parenthesi)
Τη γλώσσα, διδασκάλισσες και διδάσκαλοι, λεβέντες και λεβέντισσες, μας την "έδωσαν ελληνική" και έχουμε χρέος και καθήκον να την καλλιεργήσουμε και να την πλουτίσουμε και όχι να την καταντήσουμε ένα μεταμοντέρνο κουρέλι.
Που πας ρε Καραμήτρο στην Ευρωπαϊκή Ένωση;
Τι κομίζεις στον πολιτισμό και τον κόσμο; Θάλασσα, ήλιο και γκρίκ καμάκι; Άσε που και απ’ αυτά ξεμένουμε, οσονούπω..
Για δοκιμάστε μια φορά να γράψετε και να διαβάσετε ένα ποίημα του, γραμμένο με αγγλικούς χαρακτήρες….Αν και μάλλον γίνομαι κουραστικός, θα το επιχειρήσω:
Maaine kai t aploystera gi aytoyw
Poy o kair;ow toyw irthe
Pote den ein arga
Mauaine to avg de se ftanei ma si
Na to ma8ainis mi soy kakofani
Xekina prepi ola nata xeris
Esi na pareiw prepi tin exusia
Ma8ene anurvpe sto asilo
Ma8aine an8rope sti filaki
Ma8aine gineka sthn koyzina mauaine 60xrone!
Esy na pariw prepei thn exoysia
Caxe gia sholio astege
Prom8epsu gnosi pagomene
Pinasmene arpakse to viblio ein ena oplo!
Esy na pariw prepei thn exoysia
Min ntrepese na rvtisiw syntrofe
Mhn afe8eis na pi8ese
Ma8e na blepei sy o idios
Oti den xeris o idios
Ka8olu den to xeris
Elegxe to logariasm;o
Esy ua ton plirosis
Psaxe me ta dahtyla to kaue simadi
Rota pvw brethike edo
Esy na paris prepei thn exoysia
>Παρακάτω το ίδιο ποίημα στα ελληνικά:
“Μάθαινε και τ’ απλούστερα! Γι’ αυτούς
που ο καιρός τους ήρθε,
Ποτέ δεν είναι πολύ αργά!
Μάθαινε το αβγ, δε σε φτάνει, μα συ
Να το μαθαίνεις! Μη σου κακοφανεί!
Ξεκίνα! Πρέπει όλα να τα ξέρεις!
Εσύ να πάρεις πρέπει την εξουσία.
Μάθαινε άνθρωπε στο άσυλο!
Μάθαινε άνθρωπε στη φυλακή!
Μάθαινε γυναίκα στην κουζίνα! Μάθαινε εξηντάχρονε!
Εσύ να πάρεις πρέπει την εξουσία.
Ψάξε για σχολείο άστεγε!
Προμηθέψου γνώση παγωμένε!
Πεινασμένε, άρπαξε το βιβλίο: είν’ ένα όπλο.
Εσύ να πάρεις πρέπει την εξουσία.
Μην ντρέπεσαι να ρωτήσεις Σύντροφε!
Μην αφεθείς να πείθεσαι.
Μάθε να βλέπεις συ ο ίδιος!
Ό,τι δεν ξέρεις ο ίδιος
καθόλου δεν το ξέρεις.
Έλεγξε το λογαριασμό
Εσύ θα τον πληρώσεις.
Ψάξε με τα δάχτυλα το κάθε σημάδι
Ρώτα: πως βρέθηκε αυτό εδώ;
Εσύ να πάρεις πρέπει την εξουσία ”
Μπ. Μπρεχτ
Αν δεν βρήκατε «διαφορά», πάω πάσο, δεν υπάρχει λόγος να συνεχίσετε τη ανάγνωση. Θα μου πείτε υπάρχει περίπτωση να γράφουμε στίχους “και τέτοια”; Υπάρχει και παραϋπάρχει, καλύτεροι είναι δηλαδή οι στίχοι του Καρβέλα και του Πλούταρχου; Περιττό να αναφέρω ότι στα greeklish, όλα τα σημεία στίξης δεν έχουν κανένα σταθερό και συγκεκριμένο νόημα…άρα σχεδόν ΚΑΤΑΡΓΟΥΝΤΑΙ, με ότι συνεπάγεται αυτό. Παρεμπιπτόντως στο διαδίκτυο, εκτός από τσόντες και μπάλα, μπορεί να βρει κανείς λεξικά και ποίηση. Εξαιρετική.
Αναφέρθηκα στην εισαγωγή στο Μακρυγιάννη, επειδή ήταν «αγράμματος» και γιατί μιλούσε μια αυθεντική "δημοτική", τη γλώσσα του λαού, φωνογραφικά αποτυπωμένη. οι δημοτικιστές και πολλοί λεξικογράφοι τον εκτιμούσαν και τον μνημόνευαν συχνά.
Για αγράμματος καλά τα κατάφερε, οι «γραμματιζούμενοι», που λένε και στο χωριό μου, είναι αυτοί που καταδίκασαν μια ολόκληρες γενιές «στα πιο βαθιά χασμουρητά».
Τα greeklish είναι «η γλώσσα του υπολογιστή», λένε αβασάνιστα ορισμένοι/ες. Αυτό βεβαίως δεν ισχύει, η γλώσσα "του υπολογιστή" είναι γλώσσα προγραμματισμού, ή είναι απλώς η γλώσσα του κάθε χρήστη, αν εννοούμε τον «τρόπο» που γράφει. Οι γλώσσες έχουν αλφάβητο, συντακτικές δομές, κανόνες, ομιλητές πιθανόν κλπ, τα οποία δεν είναι του παρόντος. Το πολύ να πούμε ότι είναι "ιδιόλεκτος", "αργκό" ή κάτι τέτοιο τέλος πάντων. Κανενός είδους εξέλιξη, και μάλιστα θετική, δε βλέπω στα greeklish, τα οποία, ξαναλέω, δεν είναι "γλώσσα". Αλίμονο, ακόμη, αν απλώς "μάθουμε τη γλώσσα των νέων παιδιών", η οποία σε καμιά περίπτωση δεν συνιστά ένα ολοκληρωμένο και ικανό γλωσσικό όργανο. Οι κοινωνίες προχωρούν, όσο προχωρούν, με βάση το συσσωρευμένο πολιτιστικό πλούτο της ανθρωπότητας, ο οποίος «εκφράζεται» ποικιλοτρόπως, (γραπτός λόγος, μουσική, τέχνες κλπ).Λόγω αυτού του πλούτου εγώ, εσείς και όλοι, μπορούμε, όσο μπορούμε, να γράφουμε και να μιλάμε. Υπάρχει μια ολόκληρη συζήτηση για τους «απλούς» και «επεξεργασμένους» γλωσσικούς κώδικες, την οποία, επίσης, δεν μπορούμε να κάνουμε εδώ. Γενικότερα τη γλώσσα "τη δίνουμε" στα παιδιά, δεν είναι "των παιδιών" ακριβώς, δε φυτρώνει όπως η Αθηνά από το κεφάλι του Δία. Δε συνιστά, λοιπόν, κανενός είδους προσφορά στη «νέα γενιά» η υιοθέτηση ενός ατελούς και ελλειμματικού κώδικα-τρόπου επικοινωνίας, όπως θα προσπαθήσω να δείξω και στη συνέχεια.
Kαι τέλος πάντως γράφοντας ελληνικά βελτιώνεις και την ταχύτητα πληκτρολόγησης, κάτι που ίσως είναι χρήσιμο, αφού με τα χαρτομολύβια γράφουμε όλο και λιγότερο και σε λίγες περιπτώσεις... Και σίγουρα κερδίζεις πολύ περισσότερο χρόνο, τελικά, σε σχέση με αυτόν που υποτίθεται ότι χάνεις…Οι αυτόματοι διορθωτές, γενικά, κάνουν καλή δουλειά. Θα περίμενε κανείς ότι με τη βοήθεια τις τεχνολογίας θα γράφαμε όλο και καλύτερα, είναι λυπηρό να γράφουμε χειρότερα…
Θεωρώ σκόπιμο να αναφερθώ και σε κάποιους Ελληνάρες του Εξωτερικού, οι οποίοι μόνο τα τσάμικα και τα μασλάτια για την εθνική λεβεντιά, τον «ξεπεσμό της χώρας», το σουβλάκι, και άλλες ανέξοδες κουβέντες ξέρουν να λένε. Σκυλάδικο, Καρατζαφέρης και χοροεσπερίδες. Για «την κατάντια» φταίνε πάντα οι άλλοι που «συνωμοτούν», οι Αμερικάνοι, και ο Χατζηπετρής. Κι εσύ τι κάνεις ρε μεγάλε για "την Ελλάδα" και τον «πολιτισμό της» εκτός από το να ρίχνεις καμιά ζεμπεκιά αραιά και που; (Τι να πεις για τον τραγέλαφο; Χιλιάδες μέλη ομάδας περί «Θεϊκού ελληνικού αλφαβήτου» ή κάτι τέτοιο, γράφουν «όπως κάτσει». Το ελληνικό αλφάβητο, λέει, «δεν είναι τυχαίο» είναι «προσευχή προς τους θεούς!», και επειδή δεν το γράφουμε και δεν το λέμε σωστά, σαν προσευχή δηλαδή, οι θεοί θύμωσαν και έστειλαν στη χώρα μας χιλιάδες ηλίθιους για να μας ταλαιπωρούν και να μας θυμίζουν το διαρκές αμάρτημα μας, θα συμπλήρωνα…
Πρώτα σε αγνοούν, μετά σε κοροϊδεύουν, μετά σε πολεμούν, μετά τους νικάς. (Μαχάτμα Γκάντι, 1869-1948)